Στο Παυλοπέτρι της νότιας Λακωνίας και σε βάθος μόλις τριών-τεσσάρων μέτρων βρίσκεται η αρχαιότερη ίσως στον κόσμο βυθισμένη πόλη. Μια ομάδα επιστημόνων από το Ερευνητικό Κέντρο ...... Υποβρύχιας Αρχαιολογίας του βρετανικού Πανεπιστημίου του Νότιγχαμ, σε συνεργασία με Έλληνες συναδέλφους τους, φιλοδοξούν να αποκαλύψουν τα μυστικά της, με τη βοήθεια εξελιγμένου ηλεκτρονικού εξοπλισμού που μπορεί να φέρει επανάσταση στο χώρο της ενάλιας αρχαιολογίας. Ο εξοπλισμός αυτός μπορεί να παράγει φωτορεαλιστικές, τρισδιάστατες ψηφιακές αναπαραστάσεις του θαλάσσιου πυθμένα και των υποθαλάσσιων κατασκευών, με ακρίβεια μικρότερη του 1 χιλιοστού, μέσα σε λίγα λεπτά.
Η πόλη αυτή χρονολογείται γύρω στο 2800 π.Χ. και... τα απομεινάρια της περιλαμβάνουν ανέπαφα κτίρια, αυλές, δρόμους, καθώς και μεταγενέστερους τάφους που πιστεύεται ότι ανήκουν στη Μυκηναϊκή περίοδο. Τα υποθαλάσσια ερείπια εντοπίστηκαν και χαρτογραφήθηκαν το 1968 από ομάδα του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ με επικεφαλής τον δρα Νίκολας Φλέμινγκ, αλλά από τότε δεν έχει γίνει καμία έρευνα στην περιοχή.
Σαράντα χρόνια μετά, ο δρ Γιον Χέντερσον, από το Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ, θα είναι ο πρώτος αρχαιολόγος που θα έχει επίσημη πρόσβαση στην περιοχή, έχοντας πάρει ειδική άδεια από το ελληνικό κράτος. Στόχος των επιστημόνων είναι να αποκαλύψουν την ιστορία και την ανάπτυξη της πόλης, να ανακαλύψουν από πότε κατοικήθηκε και να κατανοήσουν πότε και για ποιους λόγους η πόλη εξαφανίστηκε κάτω από τη θάλασσα.
Σύμφωνα με τον δρα Χέντερσον, το Παυλοπέτρι «αποτελεί τοποθεσία σπάνιας διεθνούς αρχαιολογικής σημασίας» και γι΄ αυτό, όπως είπε «η έρευνα πρέπει να γίνει έγκαιρα προτού τα εναπομείναντα στοιχεία χαθούν για πάντα»(ήδη υφίστανται ζημιές από τον τουρισμό, τους δύτες και τις άγκυρες των σκαφών).
Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από το Ινστιτούτο Αιγαιακής Προϊστορίας, το Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ και τη Βρετανική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών. Έχουν προγραμματιστεί τέσσερις περίοδοι έρευνας και ανασκαφών.
Οι εργασίες πλήρους ψηφιακής χαρτογράφησης θα πραγματοποιηθούν φέτος το Μάιο και Ιούνιο, οι εργασίες θα συνεχιστούν από το 2010 έως το 2012, το 2013 θα μελετηθούν τα στοιχεία που θα έχουν προκύψει και τα 2014 αναμένεται να δημοσιευτούν τα αποτελέσματα
